2013 Фев 10
«Сөләйман» мәчетенә дини белем алырга килгән күзләре күрмәүчеләр кичә башкалабызның истәлекле урыннарын карау нияте белән Казан буйлап сәфәргә чыкты. Алар арасында Сүриядән Татарстанга кунакка килгән гарәп кешесе доктор Мөхәммәт Али дә бар иде.
Татарстан Президенты бүләк иткән автобуска утырып, сәяхәткә чыккан шәкертләргә һәм кайчандыр Россиядә белем алган Мөхәммәт Алигә бөек Габдулла Тукайның музеен тамаша кылу аеруча нык тәэсир иткән.
Димәшкьтән (Дамаск) килеп, русчаны шактый әйбәт үзләштергән Мөхәммәт Али безгә: "Мине Тукайның драмалы язмышы каты уйга салды, дулкынландырды. Хәтта күзләремнән кайнар яшь бәреп чыкты. Бик яшьли үлеп киткән бит ул. Көчле авыруга дучар булуга карамастан, күп эшләгән, үлемсез әсәрләр язып калдырган. Ә үзе бихисап тыйнак булган. Хәтта яраткан кызына үзенең мәхәббәте турында әйтергә оялган. Тик, ни кызганыч, Тукай турында да, татар халкы хакында да гарәпләр берни белми. Аларга кечкенәдән татарларны кыргый халык булган, кеше ашаганнар дип өйрәтәләр. Гарәп кешесе менә шундый йогынты астында үсә һәм Татарстан хакындагы хакыйкатьне бернәрсә дә белмичә бакыйлыкка күчә. Ник дигәндә, бездә Казанда яшәүче татарлар һәм аларның бөек шагыйре Тукай турында да бернинди мәгълүмат юк”,-диде Россиядә медицина буенча югары белем алган Мөхәммәт Али.
Кыскасы шул: Тукай мирасханәсенә бару Россиянең төрле төбәкләреннән Казанга килеп, белем алучы күзләре күрмәүчеләрдә дә, Сүрия гражданинында да мәңге онытылмаслык тәэсирләр калдырды, аларда дөрес, бозылып язылмаган хакыйкый тарихны өйрәнү теләге барлыкка китерде. Үзара аңлашып, татулыкта яшәсәк, илебез дә, көнебез дә, тормышыбыз да алга китәчәк, моннан исә барыбыз да отачак, ул һәркемгә файдалы булачак, дип уйлыйм.
Хатыйп ГӘРӘЙ